III Zjazd Grupy Badawczej Bociana Białego


Zjazd odbył się w dniach 15 – 17 listopada 2013 r., w Gminnym Ośrodku Kultury w Starym Krzesku, pow. Siedlce, woj. mazowieckie. W piątkowy wieczór, po zjechaniu większości uczestników do Krzeska i sprawnym zakwaterowaniu, zostaliśmy poproszeni przez Irka Kaługę do posilenia się, aby nabrać sił do zrealizowania ambitnego planu zjazdu. Wspaniałe mazowiecko – podlaskie dania, szybko postawiły nas na nogi. Spożywaliśmy dary siedleckiej ziemi ze smakiem, tym bardziej, że wielu z nas miało za sobą ponad 350 – 400 km drogę. Pośród gorącej pieczeni indyczej, wystudzonych kiełbas myśliwskich, salcesonów mazowieckich i pasztetów siedleckich oraz jaj kurzych w majonezie podlaskim, nastąpiła rozgrzewka, rzecz jasna merytoryczna – bociania, a jakże ! Najbardziej zmęczonych kolegów postawił na nogi – za sugestią Irka – ceniony nie tylko w rejonie mazowiecko – podlaskim, ale także na Polesiu i Lubelszczyźnie, napój regenerujący na bazie naturalnych komponentów pochodzących z ziemi siedleckiej, zwany „Duchem Wschodu” … Posileni fizycznie i „duchowo”, ok. godz. 19-tej przystąpiliśmy do prelekcji.

O pojawach afrykańskich gatunków bocianów w Europie referował niżej podpisany, uświadamiając zebranym na kolorowych slajdach rozliczne przyczyny tego niezwykłego zjawiska. Następnie Marcin Tobółka, wspomagany przez Kasię Żołnierowicz, opowiadał o Ich rowerowej eskapadzie, która biegła przez Węgry, Ukrainę, Mołdawię i Naddniestrze. Barwne zdjęcia i bałkańska muzyka ozdabiały opowieść. Piątkowe prezentacje zakończyła relacja Krzysia Henela o przyrodzie Spitsbergenu, a konkretnie z  okolic Longyearbyen. Tam boćków nie było, ale misie polarne, biegusy morskie i śnieguły jak najbardziej. Wówczas Irek słusznie zauważył, iż zebrani nieco pobladli, więc ponownie trzeba się posilić. Obficie zastawiony stół mimo naszych prób nie tracił na swej ofercie, a nawet przybywało na nim różnych potraw, z czego skrzętnie korzystali wszyscy goście. Wzmocnieni wszelakimi wyrobami, których wspólnym mianownikiem jest wyraz: „znakomite”, niczym boćki na łące, ruszyła męska część przyjezdnych i gospodarzy w pląsy. Efektem były śpiewy i skoki ucieszne, tańcowi „pogo” podobne, z przytupem i ogniem w oczach, a nad rozhulaną bracią unosiły się opary „Ducha Wschodu” … Zabawa była przednia, wszyscy cali i zadowoleni, poszli późnym wieczorem na zasłużony odpoczynek.

Sobota 16 listopada rozpoczęła się tym radośniej, że na zjazd dojechało kilka nowych osób. O godz. 9.00 Piotr Tryjanowski oficjalnie rozpoczął zjazd. Minutą ciszy uczciliśmy pamięć zmarłych niedawno kolegów, a następnie przystąpiliśmy do obrad.
Na początku dokonaliśmy prezentacji nowych uczestników, którzy nie byli na poprzednich Zjazdach, a następnie „ruszyliśmy” z wykładami:
1. Liczebność populacji bociana białego i jej zmiany w Europie – Piotr Profus.
2. Obrączkowanie bocianów białych w Polsce, 2011–2013 – Wojciech Kania.
3. Terminy lęgów bocianów białych w Polsce, 2011–2013. Wstępna analiza pomiarów dzioba piskląt – Wojciech Kania.
4. Ocena wieku piskląt bociana czarnego na podstawie pomiarów długości skrzydła i dzioba – Piotr Zieliński.
5. Klucz do oznaczania wieku piskląt bociana białego – wyniki wstępne – Marcin Tobółka.
6. Dyspersja natalna i lęgowa bociana białego na podstawie odczytów ptaków oznakowanych w dawnych Prusach Wschodnich – Piotr Profus.

Po zakończeniu ostatniego wystąpienia wkroczył Irek Kaługa, zauważając, ze wszyscy wyraźnie zmizernieli, i ogłosił przerwę obiadową.
Dania przygotowane przez Zbuczynianki były tak smaczne, że z nieukrywanym żalem opuszczałem salę jadalną. Trzy rodzaje pierogów były wystarczającym powodem, by pozostać tam choć na drugą godzinkę … 🙂  Jednak trio – Irek Kaługa, Piotr Tryjanowski i Marcin Tobółka zdecydowanie przekonało nas do powrotu na salę obrad. Osobiście uczyniłem to, dzierżąc w ręku widelec z czterema pierożkami …

Tematyka poruszanych w części popołudniowej prelekcji była następująca:
7. Trwałość zasiedlenia terytorium jako wskaźnik jego jakości u bociana białego – Piotr Minias.
8. Śledzenie wędrówki bocianów z Ziemi Lubuskiej z wykorzystaniem telemetrii – Leszek Jerzak.
9. Śledzenie wędrówki bocianów z Opolszczyzny z wykorzystaniem telemetrii – Joachim Siekiera.
10. Stan populacji bociana białego Ciconia ciconia na terenie Ostoi Warmińskiej w latach 2004-2012 – Sebastian Menderski;
11. Bocian i nornik – analiza na poziomie fizjologii organizmu – Piotr Tryjanowski.
12. Ochrona bociana czarnego w lasach Polski środkowej – nowe możliwości ochrony niewielkich, a cennych obszarów wokół gniazda w związku z certyfikacją lasów państwowych – Piotr Zieliński.
13. Morfometria układu pokarmowego bociana białego – Zbigniew Kwieciński.
14. Najnowsze anglojęzyczne prace o bocianie białym – Piotr Tryjanowski.
15. Sprawy bieżące – dyskusja. Wprowadzenie – Marcin Tobółka.
Następnie ruszyliśmy, na kolejny posiłek. Większa część z zebranych gości obejrzała film pt. „Orlik grubodzioby, ptak jakich mało”. Tylko nieliczni, co bardziej słabowici, nadal się posilali, a nad nimi, dla odmiany, nadal unosił się m. in. „Duch Wschodu”…

Niedziela  17 listopada była dniem podsumowującym zjazd.
Bardzo istotne referaty, dobrze udokumentowane ilustracjami, wygłosili:
1. Czy linie elektroenergetyczne wykonane w systemie PAS są przyjazne dla ptaków? – Jacek Zawodniak.
2. Badania i ochrona bociana białego na terenie powiatów siedleckiego, łukowskiego i sokołowskiego – Ireneusz Kaługa.
3. Stan zbadania populacji bociana białego na Lubelszczyźnie w ostatnich 40 latach – Małgorzata Piotrowska.
4. Monitoring gniazd bociana białego w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym i jego okolicach – Dariusz Ożarowski.
5. Obsługa konta grup dyskusyjnych google – warsztaty – Marcin Tobółka.

Wczesnym popołudniem, ok. godz.13.00 miał miejsce obiad i zakończenie Zjazdu. W tym momencie u wielu gości nastąpiło wewnętrzne rozdarcie. Z jednej strony mieli oni świadomość powrotu do domowych pieleszy i rozlicznych obowiązków. Z drugiej zaś, chęć pozostania jeszcze chociaż na jedną dobę w błogim klimacie Gminnego Ośrodka Kultury Starym w Krzesku. Wielu z nas, gości z różnych stron Polski, było na ziemi siedleckiej pierwszy raz. Ale nie ostatni. Ja tu jeszcze wrócę!
Dziękujemy!!! (i chcemy jeszcze !!!).

Tekst: Marek Stajszczyk. Fotografie: Lucyna Macińska, Marek Stajszczyk, Paweł Ślusarczyk, Tomasz Grabowski

Organizatorami zjazdu byli:
Grupa EkoLogiczna, Gminny Ośrodek Kultury w Zbuczynie, filia w Starym Krzesku, „Zbuczynianki”
Patronat honorowy: Starosta Powiatu Siedleckiego, Wójt Gminy Zbuczyn, Echo Katolickie

Galeria fotografii: